"Droga Do Zycia Poboznego" (1769)

"Philotea Czyli Droga do Poboznosci Słvząca" (1741)

"Philothea Seu Introductio Ad Vitam Devotam" (1658)

Napisany w czternastym wieku OBŁOK NIEWIEDZY jest nadal jednym z najwspanialszych arcydzieł literatury mistycznej. Ta niezwykła książka, pisana z głębi własnego doświadczenia duchowego, z doskonałą znajomością ludzkiej psychiki oraz prawdziwie brytyjskim poczuciem humoru, i dziś - na progu dwudziestego pierwszego wieku - uczy, jak budować głęboką przyjaźń z Bogiem.

Obszerny wybór najstarszych pism chrześcijańskich. Większość prezentowanych tekstów pochodzi z dzieł tak zwanych Ojców Apostolskich, pisarzy przełomu wieków I i II, do których dołączyliśmy dwa utwory późniejsze z drugiej połowy II w. Większość z nich podaliśmy w całości ze względu na ich wyjątkową wartość, są to: Didache, Listy św. Ignacego, Do Diogneta, Homilie Melitona z Sardes.

Autorzy tych pierwszych pism chrześcijańskich należeli do dwóch pierwszych pokoleń żyjących po Apostołach, których znali i którzy niejednokrotnie byli ich nauczycielami. Dzieła ich powstały w tym samym środowisku, z którego wyszły lub do którego były adresowane pisma Nowego Testamentu, dlatego pozwalają nam lepiej zrozumieć, a często wyjaśniają zawarte w tych pismach trudności.

W tym tomie sięgnęliśmy do narodzin Kościoła, chcąc zrozumieć właściwie proces jego wzrostu. Człowiek dorosły lubi przeglądać stare albumy, gdyż te wyprawy w krainę dzieciństwa pozwalają mu lepiej zrozumieć samego siebie. Podobnie rzecz ma się z Kościołem. Wracamy więc do dzieciństwa Kościoła, by zaczerpnąć coś z tego dynamizmu i mocy Ducha pierwszych wyznawców Chrystusa.

Didache (Nauka 12 apostołów)

Opowieści pielgrzyma powstały w latach 1859-1863. Ich autorem, jak dowodzą współcześni badacze, był rosyjski mnich Arsenij (Walentyn) Trojepolski – obecnie odkrywany i coraz bardziej doceniany duchowy pisarz XIX-wiecznej Rosji. Urodził się w 1804 roku w rodzinie drobnej, rosyjskiej szlachty. Studiował na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1825 roku wstąpił do klasztoru św. Symeona w Moskwie. W 1832 roku został kapłanem (w tradycji prawosławnej zwany hieromnichem). Podczas swojego życia wielokrotnie zmieniał miejsca pobytu, przebywał w kilkunastu klasztorach w wielu regionach Rosji. W 1857 roku trafił do klasztoru św. Pafnutiusa w Borowsku pod Moskwą, gdzie zmarł w 1870 r. Tam napisał "Opowieści pielgrzyma", a także inne, liczne pisma poświęcone m.in. teorii i praktyce Modlitwy Jezusowej.

Opowieści pielgrzyma to wyjątkowe dzieło chrześcijańskiej duchowości, które w barwnym stylu przedstawia drogę do odkrycia i praktyki modlitwy nieustannej, zwanej także Modlitwą Jezusową czy Modlitwą Serca. Tytułowy pielgrzym wyrusza w drogę, by się dowiedzieć, co oznaczają biblijne słowa „Nieustannie się módlcie”. Wędrując, poznaje modlitwę Jezusową i zaczyna żyć zgodnie z wolą Bożą. Jego historia to mistrzowska opowieść o tym, jak Bóg zmienia życie człowieka.

Papież Franciszek poleca „Opowieści pielgrzyma”, (nagranie wideo, 1:45)

"Opowieści pielgrzyma" (cz. 1), (nagranie wideo, 3:30:43)

"Opowieści pielgrzyma" (cz. 2), (nagranie wideo, 4:08:16)

Wielki Post to 48-stronicowa elektroniczna książka, która pozwoli Ci dobrze przeżyć ten święty czas i godnie przygotować się do świąt Zmartwychwstania Pańskiego. W naszym bezpłatnym e-booku znajdziesz 40 wartościowych rozważań na każdy dzień Wielkiego Postu. Zawarliśmy w nim najważniejsze rozmyślania o Krzyżu, modlitwie, pokucie, jałmużnie, pokusach czy cierpieniu - autorstwa świętych i duchowych przewodników, m.in.:

• św. Alfonsa Marii Liguoriego,
• św. Augustyna,
• św. Charbela Makhloufa,
• św. Cypriana z Kartaginy,
• św. Ignacego z Loyoli,
• św. Jana Marii Vianneya,
• św. Jana od Krzyża,
• św. Jana Pawła II,
• św. Ojca Pio,
• św. Siostry Faustyny,
• św. Teresy Benedykty od Krzyża,
• św. Teresy od Dzieciątka Jezus,
• o. Tomasza à Kempis.

• Droga na Górę Karmel
• Noc ciemna
• Pieśń Duchowa
• Żywy płomień miłości
• Listy
• Słowa światła i miłości
• Cztery wskazówki dla pewnego zakonnika
• Stopnie doskonałości
• Ocena ducha i modlitwy pewnej Karmelitanki Bosej
• Góra doskonałości
• Przestrogi
• Poezje

Wstęp, ks. Robert Skrzypczak, „Między Chrystusem a Antychrystem, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2022, s. 6-21'

Fałszywe chrześcijaństwo. Jak szatan zatruwa Kościół?, spotkanie autorskie z ks. prof. Robertem Skrzypczakiem, (nagranie wideo, 56:48)

"Ogień w Kościele"

Boska komedia Ratzingera z felietonu ks. Jerzego Szymika w "Gościu Niedzielnym", nr 6, rok XCVI, 10.02.2019 r., str. 74'

Książka "Wprowadzenie w chrześcijaństwo" Ratzingera ukazała się w roku 1968. Polskie tłumaczenie - dwa lata później. Wojtyła zachwycił się nią aż tak, że nawiązał osobisty kontakt z jej autorem. "Odkrył Ratzingera" dla siebie i Kościoła. Złoty jubileusz "Wprowadzenia..." jest okazją do przypomnienia tej, moim zdaniem, najlepszej książki teologicznej posoborowego półwiecza.
Czytałem ją trzykrotnie, za każdym razem „studyjnie”, uważnie, z podkreśleniami, wypiskami, notatkami. Miałem w czasie tych lektur odpowiednio: 22, 53 i 65 lat. Za każdym razem było to wstrząsające doświadczenie intelektualno-duchowe. Doświadczenie przemiany. Książka się nie zestarzała. Można ją polecić studentom bez obaw o anachroniczność tej propozycji. I bez lęku, że się wprawdzie czegoś nauczą, ale przy okazji trwale podtrują. Nie trzeba z niej zeskrobywać tzw. ducha soborowego (a co jest właściwie posoborowym nalotem/kurzem ideologii ducha czasu na Duchu Soboru). W roku 1967, kiedy powstała ta książka, panowało posoborowe wrzenie - pisze Autor w przedmowie do wydania z roku 2000. Tego wrzenia na kartach "Wprowadzenia..." nie ma. Jest jego echo, i to jedynie w wątkach polemiki z wrzeniem i jego skutkami. Raz jeszcze warto uspokoić czytelnika, pozostając przy metaforze wrzenia: wyjdzie on z przygody lektury niepoparzony.

Jest tu teologia, z której da się żyć - wiarą, dzisiaj. W pełni powiódł się zamysł Autora, który nazwał "intencją książki": pomóc w zrozumieniu na nowo, że wiara umożliwia człowiekowi w dzisiejszych czasach bycie naprawdę człowiekiem; książka ta ma wyłożyć wiarę bez niepotrzebnej gadaniny, ukrywającej z trudem duchową pustkę. Wyjść ponad granice języków, czasów, nastawień, by rozpoznać ową jednoczącą moc, która pochodzi z postaci Jezusa Chrystusa.
...

Struktura książki jest oparta na prawdzie o Boskiej Trójcy jako modelu całej rzeczywistości. A ponieważ naturą Trójjedynego jest miłość (1 J 4,16), "Wprowadzenie…" jest swoistym hymnem o miłości, arcydziełem literatury miłosnej dołączającym do największych dzieł Zachodu opiewających miłość. Dobra Nowina Ewangelii i prawdziwie chrześcijański obraz Boga uczą nas, że miłość stoi ponad myślą. I stąd już tylko mały krok w najgłębsze życiowo rewiry. Bo prawdziwego lęku człowieka nie może opanować rozum, może to sprawić tylko obecność kogoś kochającego. I tylko wtedy i tam, gdzie ktoś jest gotów postawić życie na drugim miejscu, poniżej miłości, i chce go ze względu na miłość, tylko tam miłość może być mocniejsza niż śmierć i czymś więcej niż śmierć. By miłość mogla być czymś więcej niż śmierć, musi być wpierw czymś więcej niż życie. Nieśmiertelność zawsze wynika z miłości, a nigdy z wystarczania samemu sobie; wynika z Boga. Oto On: Chrystus.

41-letni wtedy Ratzinger tą wielką księgą sprzed pół wieku, księgą o Miłości, daleką zapowiedzią encykliki „Deus caritas est", dołącza do świętych i mistyków, do trubadurów i "Boskiej komedii" Dantego.

Zaiste, "Divina commedia" naszej epoki. Polecam.

Karol Wojtyła podjął rozważania nad kazaniem św. Pawła na Areopagu i uczynił je punktem wyjścia dla cyklu trzynastu katechez.
Nie wiemy, do kogo katechezy miały być kierowane, nie wiemy, kiedy je wygłosił, nawet nie mamy pewności, czy kiedykolwiek ujrzały światło dzienne. Faktem jest, że zachowały się w formie rękopisu.
Prawdopodobnie powstały w 1965 roku lub nieco później, ponieważ zawierają odniesienia do Soboru Watykańskiego II”.
(z komentarza dr Marty Burghardt)

W Wielkiej Katechezie Karol Wojtyła opowiada między innymi o spotkaniu tradycji Izraela z tradycją Grecji, o wspólnych punktach różnych religii, o świecie, który jest darem Stwórcy, podkreśla, że Boska ekonomia zbawienia i łaski rozciąga się również poza granicami sakramentalnej działalności Kościoła, bo Chrystus za wszystkich umarł i zmartwychwstał. Jego rozmyślania są ważnym drogowskazem dla człowieka uwikłanego w problemy współczesnego świata.

Owa Wielka Katecheza bowiem to nie tylko intelektualna przygoda odkrywania prawdy chrześcijaństwa, ale i praktyczny przewodnik, jak dzisiaj mówić o Bogu.
(z posłowia ks. prof. Roberta J. Woźniaka)

„Modlitwa. W blasku Boga”, to książka, która porusza fascynujący temat osobistej relacji z Bogiem i jej wpływu na nasze życie. Pomaga tę relację pojąć rozumem i zacząć ją świadomie pielęgnować, poprzez codzienną praktykę modlitwy.

Po lekturze tej książki łącznie z pomocą „Dziennika modlitwy” nikt nie będzie mógł uczciwie powiedzieć: Nie wiem jak się modlić.

Lektura tej książki nie przyniesie w Twoim życiu żadnych owoców, jeśli nie będzie połączona z... modlitwą.

Książkę Roda Drehera warto czytać w kontekście tak zwanego proroctwa Josepha Ratzingera, wygłoszonego przez bawarskiego teologa w 1969 roku na zakończenie cyklu konferencji przygotowanych dla Radia Hesja: Kościół czeka poważny kryzys, który drastycznie ograniczy liczbę wiernych i jego wpływy - mówił wówczas Joseph Ratzinger.

- Z obecnego kryzysu wyłoni się Kościół jutra, Kościół, który stracił wiele. Będzie niewielki i będzie musiał zacząć od nowa, mniej więcej od początku. Nie będzie już w stanie zajmować wielu budowli, które wzniósł w czasach pomyślności. Ponieważ liczba jego zwolenników maleje, więc straci wiele ze swoich przywilejów społecznych... Kościół będzie wspólnotą bardziej uduchowioną, nie wykorzystująca mandatu politycznego, nie flirtującą ani z lewicą, ani z prawicą. To będzie trudne dla Kościoła, bo ów proces krystalizacji i oczyszczenia będzie kosztować go wiele cennej energii. To sprawi, że będzie ubogi i stanie się Kościołem cichych...
W totalnie zaplanowanym świecie ludzie będą strasznie samotni. Uświadomią sobie, że ich egzystencja oznacza ‹‹nieopisaną samotność››, a zdając sobie sprawę z utraty z pola widzenia Boga, odczują grozę własnej nędzy. Wtedy - i dopiero wtedy - w małej owczarni wierzących odkryją coś zupełnie nowego: nadzieję dla siebie, odpowiedź, której zawsze szukali - prorokował przed pół wiekiem Joseph Ratzinger.

Dreher, nawiązując do słów przyszłego papieża Benedykta XVI, dodał: "Przyszłość wiary na Zachodzie zależeć będzie od naszego sposobu życia tym proroctwem".
(fragment wstępu ks. Roberta Skrzypczaka)

Wszystko dla Jezusa przez Maryję! Traktat o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny to najsłynniejsze dzieło intrygującego świętego i kapłana Ludwika Marii Grigniona de Montfort, stanowiące wyraz jego oddania w dobrowolną niewolę Matce Bożej. Wielokrotna lektura tej książki pozwala odkrywać na nowo jej bogatą treść oraz głębię myśli autora. Kilkadziesiąt razy wydawana w samej Francji i przetłumaczona na wiele języków, stała się jedną z najbardziej poczytnych książek religijnych XX wieku. Kształtowała pobożność maryjną wielu pokoleń, w tym wielkich świętych, między innymi Jana Pawła II czy Maksymiliana M. Kolbego. To właśnie za sprawą lektury tego dzieła Karol Wojtyła uczynił zawołaniem swojego życia najpiękniejsze hasło zawierzenia: Totus Tuus. Seria "Perły Duchowości" zainicjowana przez Wydawnictwo Esprit to zbiór klasycznych tekstów w nowych przystępnych tłumaczeniach. Ludwik Maria Grignion de Montfort (1673–1716) – francuski święty Kościoła katolickiego, jezuita. Słynął z wielkiego misyjnego zapału, przez który był wielokrotnie prześladowany. Świadek wielu cudów, szczególnie związany z Matką Bożą; doświadczał wewnętrznych objawień. Traktat o prawdziwym nabożeństwie do Najświętszej Maryi Panny to najsłynniejsze dzieło św. Ludwika, które zostało odkryte wiele lat po jego śmierci, zgodnie zresztą z zapowiedzią samego autora. Przewidział on, że Szatan uczyni wszystko, by ukryć je przed światem. Traktat…, zaakceptowany najpierw przez papieża, szybko zyskał światową sławę, stając się jedną z najpopularniejszych książek religijnych.

Modlitwa sprawia, że w naszym życiu i działaniu wszystko zaczyna się od Boga.

Często słyszymy o potrzebie modlitwy. Nieraz jednak jest ona dla nas fikcją, która sprowadza się jedynie do poczucia obowiązku, a nie pragnienia porównywalnego z potrzebą oddychania, jedzenia czy picia. Dzieje się tak dlatego, że inne, doraźne potrzeby zagłuszają w nas nasze najgłębsze pragnienie - pragnienie samego Boga.

Jak odkryć w sobie tę najważniejszą potrzebę oraz jak modlić się, by ją zaspokoić? Autor dowodzi, że nie ma jednego "właściwego" sposobu modlitwy. Dobry jest ten, który odpowiada naszemu wiekowi, doświadczeniu i etapowi życia wiary. Dlatego pokazuje różne formy modlitwy, w których najważniejsze jest jedno - spotkanie z Bogiem.

"Podstawy modlitwy", fragment książki,

Św. Piotr z Werony, męczennik, po ugodzeniu mieczem w głowę napisał na ziemi własną krwią to zdanie: "Wierzę w jednego Boga!" Credo.
Św. Józef Sebastian Pelczar, biskup przemyski, dobry pasterz, nam o tym przypomina, wykładając i udowadniając prawdy naszej świętej Wiary.
Trwajmy zatem mocni w Wierze, objawionej przez Zbawiciela i potwierdzonej przez tylu – w tym polskich – świętych. Dziękujemy Bogu i dumni jesteśmy, iż znalazł się wśród nich nasz Rodak, święty biskup Pelczar, kapłan wedle Serca Bożego, autor tej pięknej książki.

Niech książka świętego biskupa Józefa Sebastiana pomoże nam zrozumieć, jak wielkim skarbem jest nasza wiara. Wiara, jak uczy nas święta teologia, jest łaską Bożą. Jest najcenniejszą rzeczą w naszym życiu. Najwspanialszym prezentem, który, zwłaszcza my, Polacy, poddani Maryi, Królowej naszej Częstochowskiej, otrzymaliśmy z Nieba. Wyznawajmy ją z odwagą – jak mówi Ojciec Święty do nowo kreowanych kardynałów – usque ad effusionem sanguinis - aż do przelania krwi. Może i od nas Bóg Prawdziwy, Trójjedyny, tego kiedyś zażąda.

Spotykamy się z zarzutem: wszystkie religie opierają się na prawdzie i dają człowiekowi jakieś prawidła życia: czyż tedy nie słuszna, by mu zostawić do woli, jaką religię chce wyznawać? Nie jest to rzeczą słuszną, bo jak Bóg jest jeden i prawda jedna, tak jedna tylko religia może być prawdziwą; inaczej trzeba by twierdzić, że ma prawdę za sobą i ten katolik, który wierzy w to, czego Kościół naucza – i ten protestant, który nie uznaje Kościoła – i ten żyd, który odrzuca Zbawcę Jezusa Chrystusa – i ten muzułmanin, który Mahometa uważa za boskiego proroka – czyli że jedna prawda drugą wyklucza, a więc że wszystkie religie są fałszywe.
Jedna tylko religia katolicka ma czystą prawdę i całą prawdę.

Współczesny i bardzo bliski duchowo naszemu znanemu już z dzieła "Obrona religii katolickiej" biskupowi Pelczarowi, święty papież Pius X, często kładł nacisk na ukazanie szkodliwości, jaka płynie z nieznajomości podstawowych prawd wiary. Mawiał: Daremnie by czekać, iż ten, kto nie ma formacji, może spełnić obowiązki chrześcijanina.
W jego ślady poszedł dobry pasterz, biskup Józef Sebastian. Ofiarowuje on nam dziś oto ponownie jedno ze swoich dzieł, dotyczące tych niezliczonych cegiełek, z jakich składa się przewspaniała, Boska w swym zamyśle, budowla naszej Świętej, Katolickiej Wiary.

Jeśli całe narody, także ochrzczone wieki temu, żyją dziś w ignorancji co do podstawowych prawd i dogmatów, jeśli nawet w naszej Ojczyźnie widać, iż wiedzy tej brakuje, ujmijmy z wdzięcznością wyciągniętą ku nam z tą książką dłoń świętego przemyskiego biskupa, w której ujął on nieustannie naglące wezwanie, by skoro już Boga Żywego kochamy, skoro wiemy, iż przemawia On i przychodzi wszak na ołtarz z miłością do nas, to powinniśmy wiedzieć o naszej świętej Religii jak najwięcej, móc opowiadać innym o jej prawdach i obietnicach, jakie niesie tym, którzy odnajdą w Chrystusie i umiłowanej Oblubienicy Jego, Kościele Świętym Katolickim, jedyną drogę zbawienia. Nie bójmy się mówić wszem i wobec, że nasza Boska wiara jest najpiękniejsza na świecie! Uczmy się jej z każdym dniem coraz głębiej i otwierajmy na nią coraz szerzej nasze serca, bo przecież:

Kto poznał – jeno ten się dowie,
co znaczy kochać Zbawcę świata!

Zajrzyj do książki: "O naśladowaniu Chrystusa"

Zajrzyj do książki: "O naśladowaniu Chrystusa"

Ze wszystkich miłości ta jest chyba najtrudniejsza.

Kościół jest jak potężne drzewo, w którego koronie każdy może się schronić i posilić. Tam, gdzie owoce, są jednak i czarne ptaszyska, zawzięcie wydziobujące to, co próbuje wyrosnąć. To grzechy świeckich i duchownych.

Jak kochać taki niedoskonały Kościół? Jak z przekonaniem wyznawać w Credo, że jest święty? Jak się w nim odnaleźć, gdy "zmartwychwstanie", "łaska" czy "przebaczenie" to dla nas już tylko puste słowa?

Gdyby Kościół był święty dlatego, że są w nim ludzie bezgrzeszni, zredukowałby się do Jezusa i Jego Matki. Tak jednak nie jest. To wspólnota wszystkich ochrzczonych – świętych grzeszników, którymi jesteśmy.
Ksiądz Grzegorz Strzelczyk, jeden z najwybitniejszych polskich teologów, pomaga uchwycić żywy fenomen Kościoła i zrozumieć, czemu wygląda on tak, jak wygląda. A czasem zrozumieć oznacza pokochać.

Wąska droga

Oto historyjka, która ilustruje pewne elementy duchowej wędrówki.

Szerokim, pogrążonym w mroku wąwozem przemieszczały się tłumy ludzi. Szli przed siebie jakby w hipnozie. Wszyscy nieśli jakieś bagaże, walizki. W ścianie głębokiego wąwozu znajdowała się szczelina, wąskie przejście niby jaskinia. Niektórzy ludzie, jakby wyrwani z letargu, odłączali się od tłumu i wchodzili w przejście skalne. Najpierw musieli zdecydować o pozostawieniu części bagażu, ponieważ nie zmieściliby się ze wszystkim. Z każdym krokiem droga między skałami stawała się coraz węższa. Z tego powodu trzeba było co jakiś czas zostawiać kolejne bagaże.

Wśród ludzi, którzy podjęli ryzyko przejścia wąską szczeliną, byli tacy, którzy już na początku zrezygnowali, ponieważ nie potrafili rozstać się ze swoim bagażem. Byli tacy, którzy przeszli pewien etap drogi i się wycofali. Byli też tacy, którzy doszli prawie do końca i mieli już ze sobą wyłącznie jedną walizkę. Tutaj również towarzystwo się przerzedzało. Były osoby, które nie były w stanie pozostawić tej ostatniej walizki. Nieliczni zdołali porzucić resztę bagażu i przejść przez wąską szczelinę na drugą stronę wąwozu. Nie wiedzieli, co znajduje się po drugiej stronie.

Po wyjściu z wąskiego przejścia ujrzeli piękną szeroką drogę, która wyglądała jakby była usłana światłem ze złota. Szło tą drogą wielu radosnych ludzi. Ich oczy były pełne blasku i życia - w przeciwieństwie do ludzi idących mrocznym wąwozem, ludzi o błędnym spojrzeniu pozbawionym życia i nadziei. Po drodze znajdowali piękne skarby, o wiele cenniejsze od porzuconych wcześniej bagaży. Na końcu tej królewskiej drogi znajdowała się brama, w której lśniło dwanaście gwiazd. Po drugiej stronie bramy biła nieprawdopodobna Światłość.

Ta krótka opowiastka opisuje rzeczywistość duchową poprzez niesamowitą symbolikę. Tak wiele osób wędruje dziś przez życie w mrokach duchowych, szeroką drogą duchowych ciemności, drogą, która prowadzi wprost w otchłań piekła.

Wchodźcie przez ciasną bramę. Bo szeroka jest brama i przestronna ta droga, która prowadzi do zguby, a wielu jest takich, którzy przez nią wchodzą. Jakże ciasna jest brama, która prowadzi do życia, a mało jest takich, którzy ją znajdują! (Mt 7, 13-14)

Nieliczni dostrzegają wąską drogę, przez którą można wyjść z ciemności. Są tacy, którzy ją odnajdują, ale nie są w stanie podjąć trudu tej drogi, nie potrafią zrezygnować z wielu doczesnych spraw, do których się przywiązali, którymi wręcz zostali zniewoleni. Zniewolenie i zaślepienie doczesnością powoduje, że człowiek wybiera marność, tracąc tym samym bezcenne skarby duchowe, które są na wyciągnięcie ręki, jeżeli tylko człowiek dokona właściwych wyborów i podejmie walkę duchową. Zastanów się przez chwilę, co w twoim życiu jest tym bagażem, tą walizką, która staje się przeszkodą i nie pozwala ci w pełni wejść na królewską drogę światła. Ta droga prowadzi wprost do bram królestwa Światłości i życia wiecznego w chwale Wszechmocnego!

Książka ta jest pierwszą monografią na temat historycznych założeń ogrodowych klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze. Dotyczy w szczególności największego i najpiękniejszego z nich - parku klasztornego, powstałego w pierwszych dziesięcioleciach XX w., wraz z monumentalnymi stacjami Drogi Krzyżowej, na miejscu dawnych fortyfikacji ziemnych twierdzy jasnogórskiej.

Monografia zawiera duży materiał ilustracyjny, tak archiwalny jak i współczesny. Obejmuje on plany i przedstawienia Jasnej Góry oraz bogatą dokumentację fotograficzną parku i stacji Drogi Krzyżowej, dzieła wybitnych pilskich twórców - Piusa Welońskiego i Stefana Szyllera.