Kasztanowiec

cojak.net.pl

Przyroda

przyroda, natura - w najszerszym znaczeniu wszechświat, rzeczywistość. Termin ten obejmuje także zjawiska fizyczne oraz życie – bez uwzględnienia wytworów i oddziaływania ludzi

środowisko przyrodnicze, środowisko naturalne - całokształt ożywionych (biotycznych) i nieożywionych (abiotycznych) składników przyrody, ściśle ze sobą powiązanych, otaczających organizmy żywe. Do przyrody ożywionej zalicza się drzewa i zwierzęta, a do nieożywionej skały, zbiorniki wodne.

przyroda - świat materialny otaczający człowieka podlegający ciągłym przemianom w wyniku zachodzących w jego obrębie zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych i nieustannego krążenia materii i przepływu energii pomiędzy jego elementami składowymi, z pominięciem wpływu oraz wytworów działalności człowieka. Przyroda składa się z przyrody nieożywionej (martwej) oraz przyrody ożywionej (żywej). Przyroda nieożywiona złożona jest ze składników abiotycznych kształtujących środowisko bytowania organizmów żywych, do których zaliczane jest powietrze atmosferyczne, klimat (opady atmosferyczne, nasłonecznienie, temperatura, wilgotność powietrza, wiatr, ciśnienie atmosferyczne), skały, ukształtowanie powierzchni ziemi, gleba oraz wody powierzchniowe i podziemne. Przyroda ożywiona obejmuje składniki biotyczne, czyli organizmy żywe (bakterie, archeowce, protisty, grzyby, rośliny, zwierzęta) zamieszkujące środowisko nieożywione i powiązane między sobą siecią złożonych zależności pokarmowych (troficznych) oraz interakcji wewnątrz- i międzygatunkowych.

Drzewa

Wzrok wędrowca na obszarach zadrzewionych przyciągają majestatyczne wysokie drzewa o grubych pniach i rozłożystych koronach.

Szczególnie malownicze są skupiska drzew na wiosnę i jesienią.

Kasztany

Kasztan to popularne określenie kasztanowca pospolitego (Aesculus hippocastanum L.), zwanego również kasztanowcem zwyczajnym, kasztanowcem białym lub też rzadziej kasztanem gorzkim - w odróżnieniu od kasztana jadalnego (kasztana słodkiego), nibykasztanem, kasztanem dzikim lub końskim.

Pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego, gdzie rośnie bardzo nielicznie w lasach i uznawany jest za gatunek narażony na wyginięcie. Został rozprzestrzeniony w czasie ekspansji tureckiej w Europie w XVI i XVII wieku i obecnie pospolicie jest uprawiany na tym i innych kontynentach. Sadzony jest głównie na terenach zurbanizowanych i przy drogach jako drzewo ozdobne i cieniodajne. Ze względu na mało wartościowe drewno nie ma znaczenia w gospodarce leśnej. Użytkowany jest także jako roślina lecznicza, kosmetyczna, miododajna, dawniej wyrabiano z nasion klej i stosowano je jako paszę. Od końca XX wieku znaczne szkody w uprawie tego gatunku czyni szrotówek kasztanowcowiaczek – drobny motyl, którego larwy żerują w liściach kasztanowca, dokonujący inwazji na kontynencie europejskim. Narasta też zagrożenie tego gatunku innymi patogenami.

Dojrzałe kasztanowce imponują wysokością – 20-25 m oraz rozłożystą, gęstą koroną, tworzącą kopułę o średnicy do 15 m, chroniącą dobrze przed słońcem. Zanim kasztanowiec osiągnie odpowiednie rozmiary – 12-15 m, zakwitnie i zaowocuje upłynie 10-15 lat.

Drzewo jest efektowne o każdej porze roku – w czasie rozwijania młodych liści (walorem jest ich wczesny rozwój), kwitnienia, owocowania i przebarwiania liści.

Kasztanek

Urokliwe są również młode drzewa, jak widać na poniższych zdjęciach. Kasztanek rozwinął się z nasiona.

Ma 1,5 roku (maj 2023) a jego wysokość wynosi 26 cm. Imponuje swoim ulistnieniem – ilością oraz wielkością liści, które tworzą zielony parasol umocowany na stosunkowo cienkim pniu.

Młode drzewo rośnie szybko w żyznej glebie. Po 5 latach osiąga 6 m wysokości i 5 m rozpiętości korony, po 10 latach – 12 m wysokości i 10 m rozpiętości, a po 20 latach – 25 m wysokości i 15 m rozpiętości.

Kasztanek z doniczki, o ile nie zostanie zaatakowany i zniszczony przez choroby lub szkodniki, np. przez szrotówka kasztanowcowiaczka, po wysadzeniu do gruntu może wyglądać za kilkanaście lat jak te kasztanowce poniżej i dożyć 200lat.

Szrotówek kasztanowcowiaczek zaatakował

Po czterech miesiącach (wrzesień 2023) kasztanek urósł o 2 cm i jego wysokość wynosi teraz 28 cm. Niestety dopadł go szrotówek kasztanowcowiaczek. Kasztanek trzyma się dzielnie, ale jego wygląd zmienił się, jak widać poniżej. Po opadnięciu liści zostaną one spalone, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się tego groźnego wroga kasztanowców.

Wiosna 2024 - życie zwycięża

W 2024 roku kalendarzowa wiosna rozpoczęła się 20 marca o godz. 4:07. Kasztanek, który cały czas przebywa na "świeżym powietrzu", matychmiast wyczuł tę zmianę pory roku i po tygodniu od nadejścia wiosny wyglądał jak na zdjęciu poniżej. Widać, że atak szrotówka kasztanowcowiaczka w jesieni ubiegłego roku oraz zimę przetrwał znakomicie.

Wiosenna wilgoć i ciepło przyspieszyły wegetację roślin, również tych czasowo żyjących w doniczce – zobacz niżej.

Kasztanek wygląda — jak na swój wiek — imponująco. W ciągu miesiąca urósł o 20 cm i teraz wystaje z doniczki na 50 cm, zaś jego wysokość wraz z doniczką wynosi już 68 cm. Jego rozwój na początku tej wiosny 2024 można prześledzić na poniższej prezentacji:

Uzupełnienie

Wyślij komentarz: